Görev süresi tartışmasına ‘geçici maddeli’ çözüm

TBMM Anayasa alt komisyonu, Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen tasarıya ilişkin çalışmasını tamamladı. CHP ve MHP’li üyelerin Gül’ün görev süresinin 5 yıl olduğu ve Anayasa ile hükme bağlanan bu sürenin kanunla değiştirilemeyeceğine yönelik itirazlarına karşın, tasarıya AK Parti’nin hazırladığı önerge ile Gül’ün görev süresi ve bu süresinin sonunda yeniden aday olup olamayacağına ilişkin tartışmaları sonlandırmaya yönelik geçici bir madde eklendi. Eklenen madde ile Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesini öngören Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesinden önce seçilen 11. Cumhurbaşkanı’nın görev süresinin 7 yıl olduğu ifade edilirken, tasarının “Cumhurbaşkanı seçimleri 5 yılda bir yapılır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” hükmünün de 11. Cumhurbaşkanı hakkında uygulanmayacağı hükme bağlandı.



Tasarıya eklenen geçici madde şöyle: “31/5/2007 tarihli ve 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce seçilen 11. Cumhurbaşkanı hakkında, bu kanunun 3. maddesinin 1. fıkrası uygulanmaz. 11. Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 7 yıldır.”

Üç sayfa gerekçe

AKP’li üyelerin sunduğu 2 cümleden oluşan geçici madde önergesinin gerekçesinin 3 sayfa olması dikkat çekti. Önerge gerekçesinde Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesini öngören anayasa değişikliğinin yürürlüğe girişine ilişkin kronoloji özetlendi.

“Mevcut Cumhurbaşkanı’nın görev süresi konusunda hukuk bilmi bakımından bir tereddüt yok ise de, konjonktürel olarak dile getirilen kimi duraksamaların yasama iradesi ile kesin biçimde giderilebilmesi, anayasal imkan içindedir. Anayasa’nın 102. maddesinin son fıkrası ‘Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin usul ve esaslar konunla düzenlenir’ hükmüne amirdir. Bu hükmün, maddenin değişiklik öncesi metninde yer almadığı hususu gözardı edilmemelidir” denilen gerekçede, yedi yıl formülü şöyle savunuldu:

11. Cumhurbaşkanı, Anayasa’nın değiştirilmeden önceki hükümleri uyarınca seçilmiştir. Sözkonusu hükümler uyarınca, Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 7 yıldır. Sonradan yürürlüğe giren Anayasa değişikliği ile sözkonusu sürenin uzatılması veya kısaltılması ‘kanunların geriye yürümezliği’ ve ‘ hukuki güvenlik’ ilkeleri gereğince mümkün olamaz. Bunun aksinin kabulü, Meclis’te, Anayasayı değiştirecek güce sahip çoğunluk karşısında, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin başı olan, Türkiye Cumhuriyetini ve Milletin birliğini temsil eden Cumhurbaşkanlığı makamını korumasız bırakır.

‘Halk seçmedi ki’

Ülkede istikrarsızlık ve kaosun doğmasına yol açar. bu durum aynı zamanda görevdeki bir Cumhurbaşkanının fiilen azli sonucunu da doğrur.

Anayasada öngörülen 5 yıllık görev süresi halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı içindir. Mevcut Cumhurbaşkanı TBMM tarafından seçilmiştir.